ISSUE: 4/2016
- Volume 80
- Number 4
- 2016
Subscribe NEWSLETTER
Studia Europejskie –
Studies in European Affairs
ISSN: 1428-149X
e-ISSN: 2719-3780
License
Articles published in the journal are under a Creative Commons Attribution – Non Commercial – No Derivatives 4.0 International License
Polska historia w europejskim i amerykańskim kinie epoki dźwięku (do wybuchu II wojny światowej – cześć druga)
Polish History in the European and American Era of Sound Film (Until the Outbreak of the 2nd World War – Part Two)
Abstract
At the time of sound film (to the outbreak of the 2nd World War), Polish historical themes appeared in several German, French, Austrian and American feature films. Especially Germans involved in filmmaking were interested in the issues of Polish history, particularly at the time of the Third Reich, when the cinema was controlled by the government. Temporary thaw in Polish-German relations brought some film productions favourable to the Poles and their fi ght for freedom. Engineered by the authorities, some were even a co-production as a result of negotiations, as e.g. August der Starke (1936). The analysis of historical Polish themes in the American and European cinema shows close relation between cinema and national literary and artistic tradition of the time. It was a general rule that subsequent transformations of popular themes were appearing, along with changing means of expression and technical capabilities. In that tradition Polish themes were rare and not many of them could be found in plots of contemporary historical films. Apart from that, common historical memorials” turned the attention of fi lmmakers to Polish themes, i.e. moments when Polish history crossed with their own historical events. In other cases it could have been some direct incentives from the part of the totalitarian authorities willing to show good relations with Poland or, for instance, to justify the occupation of its territory. In that “nationalized” cinema, which needed legitimisation of its propaganda, a strategy of “factual camouflage” appeared – borrowing of historical props (e.g. the crown of Charles the Great), hiring consultants, etc.
References
Biskupski M.B.B., Nieznana wojna Hollywood przeciwko Polsce 1939–1945, tłum. K. Nowacki, Warszawa 2011.
Braun B., Film niemiecki w walce o polskie serca w czasie pierwszej wojny światowej, tłum. D. Codogni-Łańcucka, w: W drodze do sąsiada. Polsko-niemieckie spotkania filmowe, red. A. Dębski, A. Gwóźdź, Wrocław 2013.
Chodera J., Literatura niemiecka o Polsce 1918–1939, Katowice 1969.
Drewniak B., Teatr i film Trzeciej Rzeszy w systemie hitlerowskiej propagandy, Gdańsk 2011.
Dupuy-Mazuel H., Gracz w szachy, tłum. A. Wat, t. 1, Warszawa 1927.
Forycki R., „Światła w ciemności”. O XVIII-wiecznej fascynacji Rosją we Francji, „Przegląd Wschodni”, nr 12/2013, z. 4.
Gerecke A., Das deutsche Echo auf die polnische Erhebung von 1830, Wiesbaden 1964.
Gerken M., Stilisierung und Stigma. Vom patriotischen Helden zum Untermenschen. Polenbilder im deutschen Spielfi lm der dreißiger und frühen vierziger Jahre, w: Studien zur Kulturgeschichte des deutschen Polenbildes 1848–1939, red. H. Feindt, Wiesbaden 1995.
Gersdorff D. von, Na całym świecie tylko Ona. Zakazana miłość księżniczki Elizy Radziwiłł i Wilhelma Pruskiego, tłum. G. Prawda, Jelenia Góra 2014.
Giesen R., Nazi propaganda films. A history and filmography, London 2003.
Hambacher Fest 1832. Freiheit und Einheit. Deutschland und Europa. Eine Ausstellung des Landes Rheinland-Pfalz zur Geschichte des Hambacher Festes. Hambacher Schloß Neustadt an der Weinstraße. Katalog zur Dauerausstellung, red. J. Kerman, Mainz 1988.
Hanslik I., Das Bild Rußlands und Polens im Frankreich des 18. Jahrhunderts, Frankfurt am Main–Bern–New York 1985.
Hendrykowska M., Śladami tamtych cieni. Film w kulturze polskiej przełomu stuleci 1895–1914, Poznań 1993.
Kijowski J., Przed wybuchem II wojny światowej (mniej znane karty historii), „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, nr 3/1989.
Kracauer S., Od Caligariego do Hitlera. Z psychologii filmu niemieckiego, tłum. E. Skrzywanowa i W. Werterstein, Gdańsk 2009.
Kreimeier K., Die Ufa-Story. Geschichte eines Filmkonzerns, München–Wien 1992.
Król C., Polska i Polacy w propagandzie narodowego socjalizmu w Niemczech 1919–1945, Warszawa 2006.
Kurkowska M., Emilia Plater na czele oddziału kosynierów, w: Polaków dzieje malowane, Warszawa 2013.
Kurkowski J., Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część I: do pierwszego rozbioru, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, nr 9/2015.
Longerich P., Goebbels. Apostoł diabła, przeł. M. Kilis, Warszawa 2014.
Marszałek R., Polska wojna w obcym filmie, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976.
Maśnicki J., Niemy kraj. Polskie motywy w europejskim kinie niemym (1896–1930), Gdańsk 2006.
Miczka T., Kino włoskie, Gdańsk 2009.
Motl S., Lída Baarová & Joseph Goebbels. Prokletá láska české herečky a ďáblova náměstka, Praha 2016.
Pryt K., Polsko-niemieckie koprodukcje „August Mocny” i „Dyplomatyczna żona” w służbie nazistowskiej polityki wschodniej w latach 1934–1939, w: Polska i Niemcy. Filmowe granice i sąsiedztwa, red. K. Klejsa, Wrocław 2012.
Reznikow K., Мифы и факты русской истории. От лихолетья Смуты до империи Петра, Москва 2012.
Rosenstone R.A., Historia w obrazach/historia w słowach: rozważania nad możliwością przedstawienia historii na taśmie filmowej, tłum. Ł. Zaremba, w: Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
Řezník M., August II Mocny. Dobry mecenas i zły król? tłum. M. Kurkowska, w: Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 2: Wspólne/Oddzielne, red. R. Traba, H.H. Hahn, współpr. M. Górny, K. Kończal, Warszawa 2015.
Schönemann H., Paul Wegener. Frühe Moderne im Film, Stuttgart–London 2003.
Sowińska I., Chopin idzie do kina, Kraków 2013.
Sowińska I., Przełom dźwiękowy, w: Historia kina, t. 2: Kino klasyczne, red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Kraków 2011.
Stachówna G., Trzy europejskie kinematografie narodowe „la belle époque” – Francja, Wielka Brytania, Włochy, w: Historia kina, t. 1: Kino nieme,
red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Kraków 2009.
Strumph-Wojtkiewicz S., Piąta kolumna w Bristolu, Warszawa 1971.
Szumski J., Polityka i historia. ZSRR wobec nauki historycznej w Polsce w latach 1945–1964, Warszawa 2016.
Tazbir J., Polacy na Kremlu i inne historyje, Warszawa 2005.
Tokariew W.A., «Карá панам! Карá»: Польская тема в предвоенном кино (1939–1941 годы), „Отечественная история”, nr 12/2003.
Will A., Kobieta polska w wyobraźni społeczeństw niemieckiego obszaru językowego od XIV w. do lat trzydziestych XX w., Wrocław–Warszawa–Kraków 1983.
Wiśniewska A., Dysertacje poświęcone tematyce polskiej, powstałe na Wydziale Filozofi cznym Uniwersytetu Wiedeńskiego w latach 1872–1937, Biblioteka”, nr 14/2010.
Wolff L., Inventing Eastern Europe, The map of civilization on the mind of the Enlightenment, Stanford 1994.
Zapolska G., Tamten. Dramat współczesny w 5 aktach, Kraków 1902.
Language: Polish
Pages:
How to Cite:
Harvard
Kurkowska, M. and Kurkowski, J. (2016) "Polska historia w europejskim i amerykańskim kinie epoki dźwięku (do wybuchu II wojny światowej – cześć druga)". Studia Europejskie – Studies in European Affairs, 4/2016, pp. .