Przesłanki powojennej polityki europejskiej Konrada Adenauera. Perspektywa realistyczna

References

Adenauer. Briefe 1945–1947, red. H.-P. Mensing, Siedler, Berlin 1983.

Adenauer. Briefe 1949–1951, red. H.-P. Mensing, Siedler, Berlin 1985.

Adenauer. Briefe 1955–1957, red. H.-P. Mensing, Siedler, Berlin 1998.

Adenauer. Teegespräche 1950–1954, red. H.J. Küsters, Siedler, Berlin 1984.

Adenauer. Teegespräche 1955–1958, red. H.J. Küsters, Siedler, Berlin 1986.

Adenauer K., Bündins zwischen Frankreich und Deutschland, „Kieler Nachrichten“, 21.09.1946.

Adenauer K., Erinnerungen, t. I, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1965.

Adenauer K., Erinnerungen, t. II, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1966.

Adenauer K., Erinnerungen, t. III, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1967.

Adenauer K., Erinnerungen, t. IV, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1983.

Adenauer K., German Reunifi cation and the Future of Europe, „International Law Journal“, t. 9, nr 3/1954.

Adenauer K., Reden 1917–1967. Eine Auswahl, opr. H.-P. Schwarz, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1975.

Adenauer-Studien III: Untersuchungen und Dokumente zur Ostpolitik und Biographie, red. R. Morsey, K. Repgen, Matthias-Grü newald-Verlag, Mainz 1974.

Adenauer und die deutsche Frage, red. J. Foschepoth, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1988.

Altshuler R., Political Realism and Political Idealism: The Difference that Evil Makes, „Political Reason”, t. 1, nr 2/2009.

Anghie A., Imperialism, Sovereignty, and the Making of International Law, Cambridge University Press, Cambridge 2007.

Beyer H., Robert Schuman. L’Europe par la reconciliation franco-allemande, Centre de rechrches européennes, Lausanne 1986.

Blatt H, Die Oder-Neiße-Grenze in den politischen Konzeptionen Konrad Adenauers 1949–1963, w: Związki polsko-niemieckie w kulturze i polityce, red. W. Kaizer, UW, Warszawa 1993.

Bokajło W., Koncepcja Europy Konrada Adenauera i jej realizacja w praktyce politycznej w latach 1945–1954, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995.

Boynton G.R., Loewenberg G., The Evolution of Public Perceptions of Adenauer as a Historic Leader, „Social Science History”, t. I, nr 1/1976, s. 79–100.

Bucerius G., Adenauer, Preussen und der Kreml, „Die Welt”, 28.03.1986. „Bulletin des Presse- und Informationsamtes der Bundesregierung”, 26.09.1956, nr 181.

Deutsche Parlamentsdebatten, 1949–1970, t. III, Fischer Verlag, Frankfurt 1971.

Die Demokratie ist für uns eine Weltanschauung, Reden und Gespräche 1946–1967, red. F. von Becker, Böhlau, Köln 1998.
„Die Welt”, 30.09.1946. „Die Zeit”, 3.11.1949.

Dutkiewicz J., „Karta europejska“ w politycznej grze Adenauera, „Przegląd Stosunków Międzynarodowych”, nr 3–4/1974.

Dülffer J., „No more Potsdam!” Konrad Adenauer’s Nightmare and the Basis of his International Orientation, „German Politics and Society”, t. 25,
nr 2/2007.
Dylawerski E., Polityka wschodnia CDU/CSU (1945–1969), MON, Warszawa 1969.
Elzer H., Konrad Adenauer, Jakob Kaiser und die «kleine Wiedervereinigung»,
Rö hrig, St. Ingbert 2008.
Foschepoth J., Westintegration statt Wiedervereinigung: Adenauers Deutschlandpolitik 1949–1955, w: Adenauer und die deutsche Frage, red. J. Foschepoth, Göttingen 1988.

Gotto K., Der Realist als Visionär. Die Wiedervereinigungspolitik Konrad Adenauer, „Die Politische Meinung”, nr 249/1990.

Grabbe H.J., Konrad Adenauer, John Foster Dulles, and West German-American Relations, w: John Foster Dulles and the Diplomacy of the Cold War, red. R. Immerman, Princeton University Press, Princeton 1990.

Hacke Ch., Die Außenpolitik der Bundesrepublik Deutschland, Ullsten, Berlin 1997.

Hart P., How Adenauer Lost Power: Understanding Leadership Rivalry and Succession Confl ict in Political Parties, „German Politics”, t. 6, nr 2/2007, s. 273–291.

von Herwarth H., Od Adenauera do Brandt. Wspomnienia, Bellona-Rytm, Warszawa 1995.

Karta Narodów Zjednoczonych, Dz.U. z 1947 r. nr 23, poz. 90.

Klein R.A., Sovereign Equality Among States: The History of an Idea, University of Toronto Press, Toronto 1974.

Kellen K., Adenauer at 90, „Foreign Affairs”, t. 44, nr 2/1965.

Klessmann Ch., Adenauer nie na cokole, w: idem, Sporne problemy współczesnej historii Niemiec, Wyd. Poznańskie, Poznań 1999.

Koerfer D., Kampf ums Kanzleramt: Erhard und Adenauer, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1987.

Konrad Adenauer und die CDU der britischen Besatzungszone 1946–1949, red. H. Pütz, Eichholz-Verlag, Bonn 1975.

Korzycki W., Zjednoczenie Niemiec w polityce Adenauera, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 4/1987.

Kozub-Ciembroniewicz W., Konrad Adenauer. Personalizm i tradycjonalizm, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000.

„Kölnisches Kurier”, 13.07.1945.

Küsters H.-J., Konrad Adenauer – polityka integracyjna i antykomunizm, w: Konrad Adenauer. Europa chrześcijańska, red. A. Podgórski, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1995.

Küsters H.-J., West Germany’s Foreign Policy in Western Europe 1949–1958: The Art. of the Possible, w: Western Europe and Germany. The Beginning of European Integration 1945–1960, red. C. Wurm, Berg Publishers, Oxford 1995.

Kwiecień R., Suwerenność państwa. Rekonstrukcja i znaczenie idei w prawie międzynarodowym, Zakamycze, Kraków 2004.

Lappenküper U., Die deutsch-französischen-Beziehungen, Oldenbourg, München 2001, t. 2: 1958–1963. Von der „Erbfeindschaft“ zur „Entente élémentaire“.

Larres K., Eisenhower, Dulles und Adenauer: Bündnis des Vertrauens oder Allianz des Mistrauens? (1953–1961), w: Deutschland und die USA im. 20.

Jahrhundert. Geschichte der politische Beziehungen, red. K. Larres, T. Oppelland, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1997.

Loth W., German Conceptions of Europe during the Escalation of East-West Conflict, 1945–1949, w: Power in Europe? Great Britain, France, Italy, and Germany in a Post-war World 1945–1950, red. J. Becker, F. Knipping, De Gruyter, Berlin–New York 1986.

Madeja A., Europejska Wspólnota Węgla i Stali a suwerenność państwa członkowskiego. Aspekt instytucjonalno-doktrynalny, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego”, t. 11, nr 4/2011.

Madeja A., Koncepcja integracji wspólnotowej Jeana Monneta (lata 1950–1955), „Roczniki Humanistyczne KUL”, t. 60, z. 2/2013.

Madeja A., Koncepcja integracji wspólnotowej Paula-Henri’ego Spaaka, „Przegląd Zachodni”, nr 4/2014.

Madeja A., Suwerenność państwa w koncepcji integracyjnej Konrada Adenauera, „Przegląd Sejmowy”, nr 4/2014.

Madeja A., Suwerenność państwa w koncepcji integracyjnej Roberta Schumana, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. 66, nr 1/2014.

Madeja A., Wpływ powołania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali na zakres władzy państwa członkowskiego, „Studia Iuridica Toruniensia”, t. 13/2013.

Madeja A., Założenia prawno-naturalne jako determinanty poglądu „ojców założycieli” na suwerenność państwa, w: Nam hoc natura aequum est… Księga Jubileuszowa ku czci Profesora Janusza Justyńskiego, red. A. Madeja, TNOiK, Toruń 2012.

Mahant E., Birthmarks of Europe. The Origins of the European Community Reconsidered, Ashgate, Aldershot 2004.

Markiewicz W., Społeczeństwo i socjologia w Niemieckiej Republice Federalnej, Wyd. Poznańskie, Poznań 1966.

Mayer F.A., Adenauer und Amerika, w: Adenauer und die USA, red. K. Schwabe, Bouvier, Bonn 1994.

McInnis E., Adenauer’s Germany, „International Law Journal”, t. 9, nr 1/1954.

Merkl P.H., Equilibrium, Structure of Interests and Leadership: Adenauer’s Survival as Chancellor, „The American Political Science Review”, t. 56, nr 3/1962, s. 634–650.

Merkl P.H., The Legitimizing Role of the Leader Konrad Adenauer, 1949–1976, „Historical Social Research”, nr 21/1982, s. 12–26.
Miecznikowska J., Chadecja niemiecka wobec integracji europejskiej w latach 1949–1998, Elipsa, Warszawa 1997.

Milward A.S., The European Rescue of the Nation-State, Routledge, London 2000.

Monnet J., Memoires, Fayard, Paris 1976.

Morsey R., Der politische Aufstieg Konrad Adenauers 1945–1949, w: Adenauer-Studien I, red. R. Morsey, K. Repgen, Matthias-Grünewald-Verlag, Mainz 1971.

Ninčić D., The Problem of Sovereignty in Charter and in the Practice of United Nations, Nijhoff, Leyden 1970.

Oberdorfer R., John Foster Dulles und Konrad Adenauer, w: Konrad Adenauer und seine Zeit. Politik und Persönlichkeit des ersten Bundeskanzlers, red. D. Blumenwitz, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1976.

Osterheld H., Prittie T., Seydoux F., Konrad Adenauer, Bonn Aktuell, Bonn 1983.

Overesch M., Senior West German Politicians and their Perception of the German Situation in Europe 1945–1949, w: Power in Europe? Great Britain, France, Italy, and Germany in a Post-war World 1945–1950, red. J. Becker, F. Knipping, De Gruyter, Berlin–New York 1986.

Pastusiak L., Wielkie mocarstwa wobec podziału i zjednoczenia Niemiec, Śląsk, Katowice 1983.

Pedersen T., Germany, France, and the Integration of Europe. A Realist Interpretation, Pinter, London–New York 1998.

Poppinga A., Konrad Adenauer a Europa O motywach jego polityki europejskiej, w: Konrad Adenauer. Europa chrześcijańska, red. A. Podgórski, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1995.

Ruhm von Oppen B., The End of the Adenauer Era, „The World Today”, t. 19, nr 8/1963, s. 343–352.

Schwabe K., L’Allemagne, Adenauer et l’option de l’intégration à l’Ouest, w: Le Plan Schuman dans l’Historie, red. A Wilkens, Bruyant, Bruxelles 2004.

Schwarz H.-P., Adenauer: Der Aufstieg, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1986.

Schwarz H.-P., Adenauer. Der Staatsmann, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1986.

Schwarz H.-P., Adenauers Wiedervereinigungdpolitik, zwischen nationalen Wahlen und realpolitischen Zwang, „Die Politiche  Zeinung”, nr 11–12/1975.

Schwarz H.-P., Das außenpolitische Konzept Konrad Adenauers, w: AdenauerStudien, red. R. Morsey, R. Konrad, t. I, Mainz 1974.

Schwarz H.-P., Der Politik der Westbindung oder Staatsräison der Bundesrepublik, „Zeitschrift für Politik”, nr 4/1975.

Schwarz H.-P., Vom Reich zur Bundesrepublik, Luchterhand, Neuwied–Berlin 1966.

Schwarz H.-P., Falkenburger P., Erbfreundschaft. Adenauer und Frankreich, Bouvier, Bonn–Berlin 1992.

Shinoda H., Re-examining Sovereignty: From Classical Theory to the Global Age, Palgrave Macmillan, New York 2000.

Skibiński J., Gospodarcza integracja Europy Zachodniej w Polityce RFN, PWN, Warszawa 1980.

Skibiński J., Krytyka państwowoprawnej podmiotowości „Niemiec” w latach 1945–1949, w: Status prawny Niemiec w latach 1945–1949, red. J. Barcz, Tłumacz-Tekst, Warszawa 1986.

von Sternburg W., Adenauer: Eine deutsche Legende, Aufbau Taschenbuch, Berlin 2001.

Sulowski S., Polityka europejska RFN, Elipsa, Warszawa 2004.

Sułek J., Geneza RFN, Instytut Zachodni, Poznań 1977.

von Uexküll G., Adenauer, tł. A. Marcinek, Median, Lublin 1995.

Walczak A.W., Elementy mitotwórcze w biografi styce „Roku Adenauerowskiego” 1976, „Przegląd Zachodni”, nr 2/1976.

West Germany under Construction: Politics, Society, and Culture in the Adenauer Era, red. R.G. Moeller, University of Michigan Press, Ann Arbor 1997.

Weymar P., Konrad Adenauer, Kindler, München 1955.